1. Ý nghĩa chân kê bát hương trên ban thờ
Trên ban thờ của mỗi gia đình hoặc chùa chiền, nơi thờ cúng đều thường xuất hiện những bát hương. Chân đế bát hương là một vật phẩm phong thủy được dùng để kê, nâng bát hương trên bàn thờ, giúp tôn lên vẻ trang nghiêm và thanh tịnh cho không gian thờ cúng.
Chân kê bát hương bằng sứ là vật phẩm nhỏ nhưng mang ý nghĩa lớn trong thờ cúng. Nó giúp nâng bát hương lên cao, tạo sự trang nghiêm, cố định vị trí để giữ ổn định phong thủy, đồng thời cách ly bát hương khỏi độ ẩm từ mặt bàn. Ngoài công năng, chân kê còn góp phần hoàn thiện thẩm mỹ không gian thờ và tượng trưng cho sự nâng đỡ, che chở từ bề trên, thể hiện lòng thành kính của con cháu.
2. Các loại chân đế bát hương
2.1 Chân đế bát hương tam cấp
Chân đế bát hương tam cấp là loại đế có ba tầng, thường dùng để kê ba bát hương trên ban thờ gia tiên (bát hương thần linh, gia tiên, bà cô - ông mãnh). Thiết kế tam cấp mang ý nghĩa tam tài (Thiên - Địa - Nhân), thể hiện sự cân đối, hài hòa trong phong thủy.
Ngoài ra, chân đế tam cấp còn giúp phân vị rõ ràng, tạo thế cao - thấp hợp lý: bát hương thần linh ở giữa và cao nhất, hai bát còn lại hai bên, thấp hơn, tượng trưng cho trật tự tâm linh.
Nhiều người thắc mắc tại sao lại phải dùng đế tam cấp. Điều này được bắt nguồn từ xa xưa khi có quan niệm về tam sinh và con người. Thuyết tam sinh gồm: thiên - địa - nhân tương ứng với 3 cấp bậc trong bậc tam cấp. Tam cấp vì thế vừa có tác dụng kê bát hương vừa giúp phân cấp cho bát hương thờ cúng.
Sản phẩm có thiết kế đẹp mắt. Đúng như tên gọi 3 đế có 3 cấp bậc khác nhau. Đế cao nhất nằm chính giữa, hai đế tiếp theo nằm hai bên. Bề mặt các đế hình vuông được mài dũa nhẵn mịn để việc đặt bát hương được dễ dàng, an toàn không bị xê dịch.
2.2 Chân đế bát hương bằng sứ
Sản phẩm này cực kỳ phổ biến, là mặt hàng được sử dụng nhiều nhất hiện nay.
Chân đế bát hương gốm sứ là sản phẩm được làm thủ công từ làng gốm Bát Tràng nổi tiếng, mang giá trị thẩm mỹ, tâm linh và phong thủy cao. Với chất men, họa tiết đắp nổi/ vẽ tay thủ công tỉ mỉ, chân đế giúp tôn cao bát hương, tạo sự tôn nghiêm, trang trọng cho không gian thờ cúng.
Sứ Bát Tràng thuộc hành Thổ, giúp hóa giải sát khí, ổn định năng lượng trên bàn thờ, đồng thời giữ bát hương luôn sạch sẽ, chắc chắn, tránh xê dịch. Ngoài ra, sử dụng đồ thờ Bát Tràng còn thể hiện sự chu đáo, kính trọng tổ tiên thông qua việc lựa chọn vật phẩm thờ cúng chất lượng và ý nghĩa
Phần men rạn được tráng khéo léo, tạo cảm giác như bề mặt bị nứt nhưng thực chất nếu sờ vào sẽ cảm thấy rất mịn. Vì được làm bằng đất sét cao lanh và được nung ở nhiệt độ cao trên 1200 độ C nên sản phẩm có độ bền vượt trội và cực kỳ an toàn khi sử dụng lâu dài.
2.3 Chân đế bát hương bằng gỗ
Chất liệu gỗ sử dụng rất lâu, ổn định theo thời gian. Tuy nhiên, người dùng phải hết sức cẩn thận tránh đặt thờ tại những nơi ẩm ướt sẽ dễ gây mối mọt đục khoét, điều này ảnh hưởng không tốt đến phong thủy ngôi nhà.
Ưu điểm đầu tiên phải kể đến chính là sử dụng chất liệu gỗ rất đẹp mắt. Người ta thường dùng gỗ hương vì có màu sắc gần gũi với đời sống tâm linh thờ cúng. Hoặc có nhiều chất liệu gỗ khác tùy theo mong muốn của người dùng.
2. Thay đế bát hương khi nào?
Thay đế bát hương thường được thực hiện trong các trường hợp sau:
- Khi bốc lại bát hương mới (thường vào dịp cuối năm, nhập trạch, chuyển nhà hoặc lập bàn thờ mới).
- Khi đế cũ bị sứt mẻ, nứt vỡ, không còn đảm bảo sự trang nghiêm và ổn định cho bát hương.
- Khi muốn đổi mới đồng bộ bộ đồ thờ, nâng cấp bàn thờ cho hợp phong thủy và thẩm mỹ.
- Khi cảm thấy bàn thờ mất đi sự cân bằng, linh khí không tốt, nhiều gia đình sẽ thay đế để ổn định lại năng lượng thờ cúng.
Khi thay, nên làm lễ xin phép gia tiên, thần linh, giữ thái độ trang nghiêm và thành kính. Nếu không thay bát hương, thì nên nhấc nhẹ cả bát hương và đế ra cùng nhau, tránh xê dịch bát hương đơn lẻ.
Trước đây, ban thờ sẽ chỉ có sự xuất hiện của bát hương và bài vị, ngày nay đã có thêm những vật dụng trang trí để làm mới không gian. Trong đó, chân kê bát hương là một ví dụ hết sức điển hình. Bát hương giờ không còn đơn độc mà đã có chân đế trụ vững.
Bên cạnh đó, việc sử dụng chân đế kê bát hương còn mang tới sự chắc chắn, giúp bạn cố định bát hương không bị xê dịch sau những lần lau chùi, vệ sinh. Bởi vì, bất kỳ dịch chuyển nào đều có thể ảnh hưởng đến tài vận của các thành viên trong gia đình.
Điều này đã giúp cho không gian thờ tăng thêm tính thẩm mỹ, thể hiện được sự chăm chút ở đời sau cho đời trước. Với lựa chọn chân đế kê bát hương sẽ mang tới sự hài hòa, đẹp mắt trong thiết kế bàn thờ của gia đình bạn.
3. Có nên kê chân đế bát hương?
Chân kê bát hương hiện nay được rất nhiều người ưa chuộng, vì việc sử dụng chân kê mang lại nhiều ý nghĩa tích cực cả về tâm linh lẫn phong thủy:
- Tăng tính trang nghiêm, tôn kính: Kê đế giúp bát hương cao hơn mặt bàn thờ, thể hiện sự tôn trọng với tổ tiên và thần linh.
- Ổn định vị trí bát hương: Tránh xê dịch khi lau dọn, giữ vững "long mạch" trên ban thờ.
- Cân bằng phong thủy: Chân đế (thường bằng sứ, đá hoặc đồng) giúp trung hòa năng lượng Hỏa từ bát hương, tránh xung khắc với bàn thờ gỗ.
- Tăng độ bền: Tránh ẩm mốc từ mặt bàn thờ tác động trực tiếp đến bát hương.
Vì thế, kê chân đế không bắt buộc nhưng rất nên làm, nhất là trên các ban thờ chính, ban thờ gia tiên hoặc thần tài.
