Đạo lý “uống nước nhớ nguồn” là truyền thống tốt đẹp mang giá trị nhân văn sâu sắc về đạo đức lối sống và ăn sâu vào tiềm thức mỗi người dân Việt từ hàng ngàn năm nay.
Điều đó càng được thể hiện rõ ràng qua lòng biết ơn, sự hiếu kính của con cháu với ông bà tổ tiên, cha mẹ. Và phong tục thờ cúng gia tiên của toàn dân tộc cũng bắt nguồn từ đó.
Mỗi món đồ thờ cúng đều mang trong mình những ý nghĩa riêng và có quy tắc sắp xếp nhất định, không thể đặt tùy tiện. Trong đó, hũ gạo muối nước (chóe thờ) là một trong những vật phẩm quan trọng và không thể thiếu trong bộ đồ thờ cúng của mỗi gia đình giúp mang đến nhiều ý nghĩa may mắn, tiền tài cho mọi người.
1. Ý Nghĩa của 3 hũ Muối Gạo Nước trên bàn thờ
Trong văn hóa tâm linh của người Việt, chết không phải là hết, người đã khuất vẫn có một cuộc sống mới ở thế giới bên kia dưới một hình thức nào đó mà mắt thường chúng ta không nhìn thấy được.
Chính vì vậy, để tỏ lòng thành kính với người đã khuất “nơi suối vàng”, con cháu sẽ dâng lễ vật hàng ngày đầy đủ như tiền tệ, vàng bạc, muối gạo và nước sạch.
Trong một bộ đồ thờ gia tiên đầy đủ, không thể thiếu hũ đựng gạo muối nước hay còn gọi là chóe thờ. Sự xuất hiện của 3 hũ gạo muối nước này trên bàn thờ gia tiên như là điều tất nhiên và bắt buộc phải có.
Nước, gạo và muối là 3 loại thực phẩm cần thiết nhất, không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Vì vậy, việc đặt các hũ gạo muối nước lên bàn thờ với ý nghĩa mong cho ông bà tổ tiên ở dưới suối vàng luôn luôn ấm no, đủ đầy; đồng thời thể hiện lòng thành kính, biết ơn của gia chủ đối với những người tiên tổ đã khuất.
Mỗi hũ sẽ đựng một thứ khác nhau: 1 hũ đựng gạo, 1 hũ đựng muối, 1 hũ đựng nước sạch. Cùng với đó là những ý nghĩa đặc trưng riêng biệt:
1.1 Ý nghĩa của hũ gạo trên bàn thờ
Được coi là “hạt ngọc của Trời”, gạo là loại thực phẩm thiết yếu nhất. Từ ngàn đời nay, đây là lương thực để nuôi sống con người. Lúa gạo là của cải, là cảnh sung túc do Trời ban và là sự tinh khiết nguyên sơ.
Trong bữa ăn hàng ngày của người Việt Nam, có thể thiếu những thức ăn khác nhưng không thể thiếu những hạt cơm thơm dẻo, ngọt bùi từ gạo.
Hơn nữa, Việt Nam còn được mệnh danh là “cái nôi của nền văn minh lúa nước”, đặt chóe thờ đựng gạo là một cách thể hiện lòng biết ơn sâu sắc với những vị Thần đã ban cho chúng ta những hạt ngọc quý giá của trời.
Chính vì thế, hũ gạo được đặt trên bàn thờ là biểu hiện cho lòng biết ơn sâu sắc của con cháu đối với ông bà tổ tiên và các vị thần linh, cũng như gửi gắm mong cầu việc làm ăn phát đạt, có của ăn của để của gia chủ.
1.2 Ý nghĩa của hũ muối trên bàn thờ
Ông bà ta từ xưa có quan niệm “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”. Muối đối với đời sống vật chất là một khoáng sản, tài sản quý giá đối với con người, là gia vị không thể thiếu trong cuộc sống.
Đối với đời sống tâm linh, muối có tác dụng chế giải sát khí cho con người, còn tượng trưng cho ý chí mạnh mẽ, kiên cường và trong sáng.
Vì thế việc đặt hũ muối trên bàn thờ với mong muốn sẽ có một cuộc sống ấm no, vững chắc và hưng thịnh. Theo quan niệm dân gian, muối còn giúp chúng ta xua đuổi vận xui và đem may mắn đến cho gia đình.
1.3 Ý nghĩa của hũ nước trên bàn thờ
Nước chính là ngọn nguồn của mọi sự sống trên thế giới này. Con người có thể thiếu ăn, thiếu mặc nhưng không thể nào thiếu nước sạch.
Nước là nguồn tài nguyên cần thiết, nuôi dưỡng vạn vật. Thiếu nước thì con người và vạn vật sẽ chết. Như vậy cũng đủ để biết nước quan trọng như thế nào. Đồng thời, đặc tính của nước là mãnh liệt, trong sạch, thanh cao. Nước có thể rửa sạch những thứ bị vấy bẩn và làm nó trở nên thuần khiết, sạch sẽ
Vì vậy, gia chủ đặt hũ nước trên bàn thờ để ước nguyện lòng thanh tịnh, tâm tĩnh lặng yêu thương, gửi gắm hy vọng sống một đời an nhiên, vượt qua những cám dỗ của đời thường, có được sức mạnh và sự trong sạch như nước.
2. Cách đặt 3 hũ muối gạo nước trên bàn thờ chuẩn nhất
Không gian thờ là nơi thiêng liêng nên gia chủ cần chú ý không tùy tiện đặt bất cứ thứ gì trên bàn thờ mà phải tìm hiểu, xem xét cẩn thận. Vì nó có thể ảnh hưởng đến phong thủy của gia đình và khiến cho gia chủ gặp những điều xui xẻo, không may.
Với tầm quan trọng của 3 hũ gạo muối nước trên bàn thờ, việc sắp đặt các hũ này cũng không thể tiến hành tùy tiện, bạ đâu đặt đấy.
Cho dù không gian thờ tự lớn hay nhỏ, được sắp xếp ra sao thì gia chủ cũng đều phải chú ý tới vị trí và cách đặt 3 hũ gạo muối nước trên bàn thờ sao cho phù hợp và đúng phong thủy nhất.
Điều này không chỉ gây ảnh hưởng tới phong thủy bàn thờ mà hơn hết khi đặt đúng vị trí theo phong thủy sẽ giúp ông bà tổ tiên có thể nghe thấy những lời cầu mong của gia chủ từ đấy mà phù hộ, độ trì cho cuộc sống của gia chủ.
Vậy cách đặt 3 hũ gạo muối nước trên bàn thờ theo văn hóa truyền thống như thế nào là phù hợp?
Vị trí đặt hũ gạo muối nước:
Theo phong thủy, cách đặt chóe trên bàn thờ chuẩn nhất đó là đặt theo theo hướng tam giác hoặc hàng ngang thẳng hàng. Chóe đựng nước sẽ được đặt ở giữa, chóe đựng gạo và đựng muối sẽ được đặt ở 2 bên. Tuy nhiên vị trí và cách đặt chóe trên bàn thờ cũng phụ thuộc rất nhiều vào kích thước chóe, kích thước bàn thờ cũng như loại bàn thờ.
Về vị trí đặt 3 hũ gạo muối nước, gia chủ nên đặt phía trước bát hương và sau mâm bồng. Mỗi chóe thờ cách nhau khoảng 5 – 8cm.
Còn vị trí đặt của 3 hũ gạo muối nước này ở đâu trên bàn thờ thì còn phụ thuộc vào không gian rộng hay hẹp, kích thước bàn thờ lớn hay nhỏ của mỗi gia đình. Và quan trọng loại bàn thờ đó là gì, mà có các cách đặt khác nhau.
Cách đặt với từng loại bàn thờ:
- Đối với bàn thờ gia tiên: Đặt 3 hũ gạo muối nước hoặc 1 cặp muối gạo thôi là đủ. Bạn có thể đặt 2 - 3 hũ ở phía trước bát hương.
Nếu có 2 hũ thì một hũ đựng gạo và một hũ đựng muối, hoặc một hũ đựng nước và một hũ đựng muối. Chúng được đặt sau mâm ngũ quả và trước bát hương theo hàng ngang.
Đối với ban thờ Thần Tài Thổ Địa: Hũ gạo muối nước được đặt sau bát hương. Nằm ở giữa hai ông Thần Tài và thổ Địa. Xếp theo hình tam giác.
Đối với bàn thờ Phật: Chỉ cần đặt một hũ nước sạch để thể hiện sự thanh tịnh là đủ.
Đối với những nhà có không gian nhỏ hẹp hoặc bàn thờ quá bé thì đặt cả ba hũ gạo muối nước sẽ chiếm nhiều diện tích thì có thể đặt mỗi hũ muối và gạo thôi cũng được.
3. Khi nào nên thay mới 3 hũ Muối Gạo Nước
Chúng ta nên thay hũ gạo muối nước thường xuyên vì bàn thờ rất dễ bị bụi bẩn. Việc luôn giữ sạch sẽ giúp đem lại nhiều điều may mắn hơn cho gia đình.
Khi thờ cúng vật phẩm gạo muối nước trên bàn thờ, thời điểm thích hợp nhất để thay mới các hũ này là khoảng 2 -3 tuần hoặc 1 tháng một lần là tốt nhất.
Đối với hũ gạo thì gia chủ có thể lấy gạo cũ đổ vào thùng gạo ăn, hoặc gia chủ cũng có thể đổ 1 nửa gạo và muối ra sau đó đổ thêm gạo, muối mới vào chóe thờ tuyệt đối không được đổ hết đi vì đó là tài lộc của gia tiên cho con cháu hưởng. Đổ hết đi coi như là “đổ hết” tài lộc, may mắn.
Như vậy bài viết trên đây đã giải đáp cho bạn thắc mắc về cách đặt 3 hũ gạo muối nước trên bàn thờ. Hy vọng, Lịch ngày TỐT đã gửi tới gia chủ những thông tin hữu ích dành cho tất cả mọi người, giúp bạn có cái nhìn tổng quát, đúng đắn hơn về việc thờ cúng tổ tiên và cách sắp xếp đồ thờ mang lại may mắn, tài lộc
4. Một số mẫu chóe thờ đựng Muối Gạo Nước đẹp tại Gốm 10
