1. Quách tiểu là gì?
“Tiểu quách” là từ ghép, được ghép lại bởi hai từ “tiểu” và “quách” là các vật để đựng di hài của người đã mất.
Ngoài từ “tiểu quách”, người ta còn dùng từ “quan quách” với ý nghĩa như nhau. Thế nhưng, giữa hai từ này lại có sự khác biệt cơ bản về bối cảnh sử dụng. Tiểu quách dùng làm vật đựng di hài người đã khuất sau khi được hỏa táng (đi thiêu), hoặc địa táng (nhưng là giai đoạn sang cát, cải táng), còn quan quách là vật dùng đựng di hài người mất khi mai táng.
* Tiểu quách
“Tiểu quách” là lọ đựng tro cốt hoặc hài cốt của người đã mất. “Tiểu sành” hoặc “tiểu sứ” là lọ được làm bằng sành hoặc sứ. Còn quách dùng để chỉ cho phần “hộp” đựng bên ngoài tiểu. Trường hợp gia đình muốn hỏa thiêu và chôn cất phần tro cốt hoặc chôn cải táng di hài người thân, thì cần phải có một chiếc “quách” đựng bên ngoài tiểu. Nếu gia đình muốn hỏa thiêu và đem về thờ cúng, hoặc lưu lại trong các hộc lưu tro ở nơi tưởng niệm thì không cần có “quách” đựng bên ngoài tiểu.
* Quan quách
Quan có nghĩa là quan tài, dùng để chứa đựng trực tiếp thi hài của người đã mất, còn quách là lớp bên ngoài chứa đựng quan tài. Xưa kia, các gia đình quý tộc giàu có thường xây lăng mộ để an táng người đã khuất. Quách được xây bên trong khu vực mộ thất, bằng đá, có nắp trượt để đẩy ra đặt quan tài vào trong. Xây quách để nhằm hạn chế tình trạng trộm mộ (Bởi vì ngày xưa nhà giàu thường chôn theo nhiều đồ vật quý giá), đồng thời cũng để bảo quản thi hài người đã mất một cách tốt hơn. Thế nhưng ngày nay, đa phần các mộ phần đều chôn quan tài xuống đất trực tiếp, không xây quách đá tốn kém như trước kia.
2. Tại sao cần dùng tiểu quách để bảo quản thi hài, tro cốt của người đã mất?
Việc chuẩn bị quan quách hay tiểu quách cho người đã mất an nghỉ là nghi lễ quan trọng và cần thiết của một tang lễ. Đây là đạo lễ cơ bản, thể hiện tấm lòng thương xót của người còn sống dành cho người đã rời xa trần thế. Không có tiểu quách hay quan quách, việc hậu sự coi như chẳng thành mà gia đình cũng chịu điều tiếng không ít.
Bên cạnh đó, tiểu quách sẽ giúp bảo quản thi hài tốt hơn và thuận tiện hơn khi an táng cũng như thăm viếng về sau.
Chẳng ai muốn khi người thân yêu của mình qua đời, thân thể bị hòa lẫn với cát bụi, bị xâm nhập, tàn phá, bởi dù sao đó cũng là những gì cuối cùng còn sót lại của người thân yêu trên dương gian. Vì vậy, tiểu quách giúp bảo quản người thi hài của người đã khuất.
3. Lựa chọn tiểu quách như thế nào?
Ngoài việc hiểu được “Tiểu quách là gì? Tiểu quách dùng vào mục đích nào?” gia chủ cần hiểu rõ cách lựa chọn tiểu quách cho phù hợp với từng trường hợp. Dựa vào mục đích (cải táng hay hỏa táng), việc lựa chọn tiểu quách để an táng người khuất cũng có sự khác nhau.
Trường hợp hỏa táng - tiểu quách nên đơn giản, tốt hơn nên có dạng tương tự như chiếc thạp, có nắp, đựng tro cốt của người đã mất. Khi lưu hộc không cần có quách, song nếu địa táng thì nên có quách đựng để tránh sự xê dịch và vỡ đổ tiểu đựng khi an táng.
Trường hợp cải táng - tiểu quách đựng hài cốt cần có kích thước lớn, có hình dạng là khối vuông hoặc chữ nhật để tiện bề sắp đặt hài cốt. Nên có quách để đựng tiểu tránh việc di dời, động chạm khi an táng, chôn cất. Hình dạng của quách nên tương đồng với tiểu.
Về chất liệu - tiểu đựng tro cốt hỏa táng nên làm từ chất liệu gốm, sứ hoặc đá… quách có thể bằng gỗ hoặc đá, tuy nhiên gia chủ nên lựa chọn loại đá để giúp bảo vệ tốt và an toàn hơn, tránh mối mọt xâm nhập.
Chọn mẫu tiểu quách cần phải dựa trên những yếu tố tâm linh - phong thủy, hợp mệnh, hoa văn phù hợp, không phải cứ lựa chọn bừa là xong, tránh gây mất cân bằng âm dương, ảnh hưởng tới việc an nghỉ của người quá cố cũng như tránh xảy ra những điều xui rủi cho con cháu trên dương thế.
Thuyết phong thủy học có câu “Nhân thụ vu phụ mẫu, bản hài đắc khí, di thể thụ âm”, có nghĩa là hình thể của con cháu đời sau là một phần do tổ tiên để lại, nếu hài cốt của tổ tiên đón nhận được nhiều sinh khí tốt lành thì con cháu đời sau sẽ gia tăng phúc lộc từ đó.
Bởi vậy, để mộ phần tổ tiên có thể mang lại phúc ấm cho gia đạo, điều quan trọng là phải có một cách cục âm trạch tốt: Phù hợp với tự nhiên, long sơn hướng thủy phải hợp nhau… như thế mới có thể nhận được linh khí từ đất trời. Do đó, Thiên thời - Hợp địa vận - Hợp sơn thủy chính là tiêu chuẩn của một âm trạch đúng phong thủy.
Tìm đất tốt để an táng người thân chẳng khác gì tìm đất để xây cất nhà ở; Chọn ngày đẹp để tu tạo mộ trạch cũng tương tự chọn ngày tốt để sửa chữa nhà cửa; Nghi lễ cát táng, cải táng cũng giống như nghi lễ nhập trạch vào nhà mới. Tất cả đều cần chuẩn chỉnh, cẩn trọng… có như vậy thì vong linh người khuất mới được yên ấm, đời sau mới được hưng thịnh, vững bền.
