1. Hình ảnh đèn dầu trong văn hóa thờ cúng tổ tiên
Từ thời xa xưa cho đến tận bây giờ, lửa là một yếu tố quan trọng trong cuộc sống sinh hoạt thường nhật của con người. Trước kia, tổ tiên ta đã tìm cách tạo ra lửa và giữ lửa. Do đó, để tiếp nối truyền thống và bày tỏ tấm lòng đạo hiếu, thành kính với các thế hệ trước, con cháu hiện nay vẫn cố gắng giữ lấy ngọn lửa thiêng. Đèn dầu chính là vật phẩm giúp giữ ngọn lửa, hơi ấm cho ban thờ. Chúng gắn bó sâu sắc với cuộc sống của con người.
Đèn dầu còn gắn chặt vào đời sống sinh hoạt của mọi người. Từ lúc trời chạng vạng tối đến khi trời bắt đầu tinh mơ. Ngoài ra nó còn làm không khí bớt u buồn, tạo cảm giác ấm áp. Mọi người ngồi quanh chiếc đèn dầu kể cho nhau nghe một ngày của họ. Những ngày tháng đó, thật ý nghĩa. Vì vậy, trang trí thêm chiếc đèn dầu trên bàn thờ là gợi nhắc con cháu về những ngày tháng gian khổ đã qua, biết trân trọng quá khứ.
Đèn dầu có mặt ở nước ta từ cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, chúng được đốt cháy bằng dầu hỏa, có khả năng giữ ngọn lửa trong một khoảng thời gian rất lâu. Thời trước, gia đình nào cũng dùng chiếc đèn dầu để làm phương tiện thắp sáng cho căn nhà của mình khi lúc bấy giờ điện còn chưa xuất hiện.
Thế nhưng ngày nay, khi cuộc sống hiện đại hơn trước rất nhiều, những chiếc đèn pin, đèn điện với nhiều công năng, tiện ích đã ra đời, để rồi thay thế dần cho chiếc đèn dầu ngày xưa. Đèn dầu đã không còn được dùng làm vật thắp sáng cho ngôi nhà nữa.
Tại các vùng quê, đặc biệt là những gia đình các cụ già, chiếc đèn được thắp sáng bằng dầu hỏa vẫn được lưu trữ trong nhà, phòng khi trường hợp bị mất điện đột ngột. Đó cũng như một lời gợi nhắc cho con cháu đời sau về một vật phẩm đã gắn liền với cuộc sống của người Việt xưa – biểu tượng cho văn hóa thờ cúng Việt Nam.
2. Đèn dầu có ý nghĩa như thế nào trong văn hóa tâm linh
Thờ cúng tổ tiên là nét đẹp truyền thống lâu đời trong văn hóa của người Việt. Cùng với những vật phẩm không thể không có mặt như bát hương, mâm bồng, kỷ chén… thì đèn dầu cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng trên ban thờ.
Đèn dầu vừa chứa đựng những giá trị tâm linh thiêng liêng, sâu sắc, vừa mang ý nghĩa phong thủy.
Xét theo yếu tố tâm linh, trong quan niệm của người Việt Nam, lửa có một vai trò vô cùng quan trọng, là cầu nối gắn kết giữa âm và dương, giữa vô hình và hữu hình. Vì thế khi đặt đèn dầu trên bàn thờ, gia chủ hay mỗi người đều có cảm giác thân thuộc với những người ở bên kia. Mặt khác, lửa là yếu tố đầu tiên được thắp trước khi con cháu khấn vái tổ tiên. Chỉ khi lửa được thắp, lời mời hay sự tưởng nhớ mới được ghi lại thể hiện sự thành kính của con cháu đối với tổ tiên, ông bà theo làn khói từ đèn dầu.
Điều này được thể hiện rõ nét nhất trong các nghi lễ, nghi thức dâng hương của người Việt. Nén hương như là một sợi dây vô hình kết nối con cháu với ông bà tiên tổ. Và đèn dầu cũng vậy.
Lửa là một trong 5 yếu tố quan trọng trong ngũ hành âm dương, ảnh hưởng, tác động trực tiếp tới vận mệnh con người.
Lửa giúp tạo hơi ấm cho không gian thờ tự, xua đi cái lạnh lẽo của âm khí. Tục xưa truyền rằng, ma quỷ và thú dữ rất sợ lửa, vì vậy mỗi khi vào trong rừng sâu, người ta sẽ mang theo đuốc lửa thật lớn, vừa để soi sáng đường đi, vừa ngăn cản không cho ma quỷ lại gần phá nhiễu. Đèn dầu cũng như thế, tượng trưng như một pháp khí bảo vệ thành viên trong gia đình khỏi sự quấy nhiễu của tà ma, quỷ dữ, giúp gia chủ được phù hồ độ trì nhiều hơn.
3. Ý nghĩa đèn dầu thờ trong phong thủy
Về khía cạnh phong thủy, trên bàn thờ của từng gia đình phải có đủ 5 yếu tố trong ngũ hành. Vì thế đèn dầu mang ý nghĩa quan trọng khi nó mang yếu tố hỏa. Việc trưng đèn dầu giúp cân bằng lại các yếu tố phong thủy, giúp không khí gia đình trở nên ấm cúng, hòa thuận. Không chỉ vậy, đèn dầu còn như lá chắn bảo về gia đình khỏi những tai ương xấu từ thế giới âm như tà ma, âm khí, loại bỏ những bùa chú đang được yểm lên gia đình. Từ đó gia chủ được hưởng nhiều tài lộc, hạnh phúc, bình an hơn.
Ngày nay, vì tính tiện lợi, nhiều gia đình đã sử dụng đèn điện, đèn pin thay thế cho chiếc đèn dầu thời xưa. Thế nhưng đèn điện chỉ mang lại ánh sáng cho không gian thờ tự chứ không thể thay cho yếu tố Hỏa, bên cạnh đó, chúng có thể làm cho các yếu tố ngũ hành phong thủy không được hài hòa, dẫn tới những điều xui rủi cho cả gia đạo.
Một bàn thờ chuẩn chỉnh cần đảm bảo có đầy đủ năm yếu tố ngũ hành: Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ.
Đèn dầu là nơi châm lửa để thắp nhang nguyện cầu, mong nhận được sự phù hộ độ trì của tổ tiên.
4. Nên sử dụng loại đèn làm từ chất liệu gì?
Đèn thờ có rất nhiều loại, tuy nhiên chúng tôi khuyên quý gia chủ nên chọn loại đèn làm từ chất liệu gốm sứ.
Chất liệu gốm tượng trưng cho Thổ - nguyên tố đất, hội tụ sinh khí đất trời, thiên nhiên, kết hợp cùng với Hỏa (lửa) sẽ đem đến cho quý gia chủ nhiều điều an lành, may mắn.
Đèn dầu gốm sứ có độ bền cao, chịu đựng được sự thay đổi nhiệt lớn, dễ dàng lau chùi khi bám bụi bởi được phủ lên mình lớp men bóng, láng, khó vỡ, cấu tạo rất vững chắc. Đèn dầu thờ Bát Tràng được sản xuất qua nhiều công đoạn bán thủ công, quy trình thực hiện đảm bảo đạt chuẩn chất lượng, được kiểm tra khắt khe nhiều lần nhằm loại bỏ các sản phẩm không đạt yêu cầu, có lỗi, để mang đến những sản phẩm hoàn thiện nhất, ưu Việt nhất khi đưa ra thị trường.
Tại Gốm 10, quý khách hàng sẽ dễ dàng tìm thấy những bộ đèn dầu thờ cúng gốm sứ có xuất xứ CHUẨN Bát Tràng, với nhiều chủng loại, hình dáng, màu sắc, họa tiết và giá thành đa dạng, phù hơp với điều kiện kinh tế cũng như mọi gian thờ cúng của gia chủ.
Trên đây là chia sẻ của chúng tôi về ý nghĩa chiếc đèn dầu trong văn hóa thờ cúng của người dân Việt Nam ta. Để chọn những vật phẩm thờ cúng phong thủy chất lượng, phù hợp phong tục Việt, quý gia chủ nên tìm đến những địa chỉ tin cậy, uy tín, được nhiều khách hàng đánh giá cao. Đặc biệt với những món đồ đặt trên ban thờ thì cần cẩn thận, cân nhắc kỹ lưỡng. Bởi vật phẩm phải tốt, chất lượng thì mới thể hiện được lòng thành tới thần Phật, gia tiên.
