Từ xưa đến nay các sản phẩm gốm sứ Bát Tràng vẫn luôn nổi tiếng bởi các sản phẩm gốm sứ vẽ tay thủ công 100% của các nghệ nhân. Tuy nhiên phương pháp này tốn khá nhiều thời gian, công sức cũng như chi phí để tạo nên được một sản phẩm. Với công nghệ ngày càng tiên tiến, ngoài việc vẽ tay thủ công thì còn rất nhiều các kĩ thuật khác vẫn đang được áp dụng trên các sản phẩm gốm sứ Bát Tràng. Giúp tiết kiệm được nhiều chi phí, thời gian sản xuất và hiệu quả sản phẩm. Đưa tới người tiêu dùng một cách dễ dàng hơn.
Xem nhanh
1. Tìm hiểu chung về kĩ thuật in ấn trên gốm sứ Bát Tràng
Hiện nay, làng gốm Bát Tràng đã tạo nên thương hiệu gốm sứ nổi tiếng, được đánh giá cao về thiết kế và chất lượng.
Nét đặc trưng tạo nên sự khác biệt của các dòng sản phẩm này không chỉ ở thiết kế đơn giản và tinh tế, chất liệu tốt, màu men đa dạng mà còn là sự độc đáo ở kỹ thuật in ấn. Gốm sứ Bát Tràng sử dụng nhiều kỹ thuật in khác nhau, bên cạnh những phương pháp in truyền thống thì nhiều phương pháp in mới đã và đang được áp dụng trong sản xuất.
Theo chia sẻ của những nghệ nhân làng nghề, công nghệ in trên gốm sứ hiện nay đã có nhiều bước tiến vượt trội. Tuy nhiên, vẫn chưa có phương pháp in nào hoàn thiện, mỗi phương pháp đều có những ưu và nhược điểm riêng. Hôm nay mời các bạn cùng Gốm 10 tìm hiểu về 2 phương pháp in decal đang được áp dụng nhiều nhất tại Bát Tràng nhé!
2. Các kỹ thuật được sử dụng trên gốm sứ Bát Tràng
2.1 Gốm sứ in Decal nặng lửa
In nặng lửa là công nghệ lâu đời nhất trong ngành in gốm sứ, cũng là công nghệ in cho ra sản phẩm mộc mạc và thuần khiến nhất. Chi tiết và đường nét trên sản phẩm gốm sứ được kết hợp hài hòa đem đến vẻ đẹp mộc mạc, đơn giản và tinh tế.
Đây là phương pháp sử dụng men sứ chụp bản và in lụa trên tấm decal yến, sau đó dán tấm decal yến này lên cốt sản phẩm gốm sứ khi chưa tráng men. Sau khi in xong sẽ tráng lớp men bên ngoài. Khi nung lên nội dung in sẽ ở trong lớp men.
* Ưu điểm: Đây là công nghệ lâu đời nhất trong ngành in gốm sứ và cũng là công nghệ in cho sản phẩm mộc mạc và thuần khiết nhất. Nội dung in trên sản phẩm gốm sứ mang một vẻ đẹp mộc mạc cũng như vô cùng lôi cuốn bởi được nằm trong lớp men sứ. Công nghệ in nặng lửa trong men của Bát tràng sẽ tạo ra sản phẩm in bềnh màu vĩnh cửu và không thể nào phai nhạt theo năm tháng, bền mầu nhất dù chịu điều kiện ngoại cảnh khắc nghiệt hay thời gian lâu dài như thế nào.
Hơn nữa cùng một công nung cả sản phẩm và decal nên sẽ tiết kiệm được chi phí nung và được đánh giá là rất an toàn cho sức khỏe của người sử dụng.
* Nhược điểm: Công nghệ in nặng lửa trong men của Bát tràng chỉ in được đơn sắc, chủ yếu là màu xanh coban truyền thống của bát tràng. Do đặc thù decal yến không mịn nên những chi tiết nhỏ cần độ chuẩn xác cao như các font chữ nét mảnh sẽ không thể nào thực hiện được và thường bị mất nét khi in.
* Một số sản phẩm in decal nặng lựa
2.2 Gốm sứ in Decal nhẹ lửa (Hấp)
Phương pháp in Decal nhẹ lửa chính là in logo, họa tiết ngoài men là sản phẩm gốm sứ đã hoàn thiện về tất cả. Sứ thường sẽ được tráng men bên ngoài, sau khi nung lên có một lớp rất sáng bóng và dễ dàng nhìn thấy bằng mắt. Phần in nổi bên ngoài lớp men có thể cảm nhận được bằng tay.
In logo ngoài men tiết kiệm khá nhiều thời gian, vì sản phẩm chỉ cần nung 2 lần là một lần hoàn thiệt sản phẩm và lần thứ 2 là lần in nung decal ở nhiệt độ cao.
Các bước in logo decal trên sứ ngoài men gồm có:
Bước 1: Thiết kế film in
Film in thường được thiết kế trên phần mềm máy tính. Sau đó, được chụp bản trên loại khung in và giấy in chuyên dụng dành riêng cho gốm sứ.
Bước 2: “Gắn” thiết kế lên decal in
Để gắn được bản chụp thiết kế lên decal in thì những người thợ gốm sẽ chọn loại giấy cực kì mỏng, có khả năng chịu nhiệt tương ứng với khả năng của gốm sứ ở mức 1200 độ C, có khả năng tự loại bỏ các phần dư thừa (không có bản chụp in, hình ảnh, hoặc logo) sau khi dở lò nung.
Bước 3: Dán decal lên sản phẩm
Decal dán lên gốm sứ thường sẽ được nhúng bằng nước hoặc keo pha thật loãng để tạo độ bám cho decal trên sản phẩm gốm sứ.
Bước 4: Cho vào lò nung để in logo
Bước này đòi hỏi người thợ nung phải thực sự am hiểu về đặc tính và nhiệt độ của gốm sứ, cũng như phải căn chỉnh thời gian và nhiệt độ nung hợp lí cho sản phẩm. Thời gian nung decal thường sẽ từ 6-8 tiếng tuỳ theo từng dòng sản phẩm. Nhiệt độ nung sẽ ở mức 700-800 độ C tuỳ nhà lò.
Bước 5: Chờ nguội và dỡ lò
* Ưu điểm:
Màu sắc, hình ảnh, logo được in decal cao cấp hoàn toàn không bị bong tróc, mất màu theo thời gian.
Có thể in được số lượng lớn trong một thời gian ngắn. Chính vì thế các doanh nghiệp ưu tiên lựa chọn việc in ấn logo, thương hiệu lên các sản phẩm gốm sứ để làm quà tặng trong các dịp lễ, kỉ niệm... như là một cách góp phần vào chiến lược quảng bá thương hiệu và hình ảnh của công ty.
* Nhược điểm
Sản phẩm bị in lỗi không thể sửa được
Có một số màu sắc không thể in được theo yêu cầu của quý khách hàng
